İleri Dönüşebiliyorum Farkında Mısın? : İleri Dönüşebiliyorum Farkında Mısın?

Özlem Ören; Ayşe Nida Kılıçvuran; Hiranur Çiçek

doi:10.5281/zenodo.15099798

Yazarlar

Özlem Ören Milli Eğitim Bakanlığı
Ayşe Nida Kılıçvuran Siirt Sosyal Bilimler Lisesi https://orcid.org/0000-0003-0653-9747
Hiranur Çiçek Siirt Sosyal Bilimler Lisesi https://orcid.org/0000-0003-0653-9747

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15099798

Anahtar Kelimeler:

İleri Dönüşüm, Sürdürülebilirlik, İleri Dönüşüm Farkındalığı, Ekolojik Denge, Atık Yönetimi

Özet

Bu araştırmada, öğrencilerin ileri dönüşüm farkındalıkları arttırılmak amaçlanmıştır. Araştırma 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Siirt il merkezinde bulunan iki farklı devlet ortaöğretim kurumunda öğrenim gören öğrencilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 100 kontrol ve 100 deney olmak üzere toplamda 200 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma, nicel bir araştırmadır ve altı haftalık deneysel bir çalışma yürütülmüştür. Proje kapsamında, deney grubunda görev odaklı değerler eğitimi çalışması planlanmıştır. Bu amaçla, 20 öğrenci ile altı farklı grupla görev odaklı değerler eğitimi çalışması yapılmıştır. Bu gruplar sunum hazırlama, pano hazırlama, slogan belirleme, e-dergi tasarlama, Google Forms metni oluşturma ve sergi düzenleme gruplarıdır. Araştırmada deney ve kontrol grubu bulunmaktadır ve son-test kontrol gruplu model kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak, son-testte “İleri Dönüşüm Farkındalığı Anketi” ve Google Forms metni verileri kullanılmıştır. İki farklı okuldan elde edilen verilerin analizinde bağımsız örneklem t-testi ve sayısal veriler kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; deney grubunda yer alan katılımcıların ölçek son-test puan ortalamasının kontrol grubu ölçek son-test puan ortalamasından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Deney grubunda yürütülen altı haftalık programın etkisiyle, katılımcılar ileri dönüşümün ne olduğu, atık yönetimi, ileri dönüşümün önemi ve doğa dostu alışkanlıklar konusunda bilinçlenmişlerdir. Araştırma sonucunda; çalışma gurubunun değiştirilmesi, katılımcı sayısının değiştirilmesi, dijital etkileşimlerle zenginleştirilebileceği önerilebilir.

Referanslar

Arslan, K., & Kızıldağ, H. A. (2024). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının çeşitli değişkenler açsısından incelenmesi: Buca Eğitim Fakültesi örneği. The journal of academic social science, 84(84), 175-192.

Can, A.(2023). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (11. baskı). Ankara: Pegem Akademi.

Chow, A., & Salmela-Aro, K. (2011). Task-values across subject domains: A gender comparison using a person-centered approach. International Journal of Behavioral Development, 35(3), 202-209.

Çalışkan, H., Yıldırım, Y. & Demirhan, E. (2021). Değerler eğitimi bağlamında planlanan doğa eğitimi programına ilişkin veli görüşleri. International Journal of Field Education, 7(1), 79-97.

Çimen, O. & Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 63-74.

Dal, İ. & Gökçe, C. G. (2019). Sürdürülebilirlik yolunda “İleri Dönüşüm”: Bir atölye çalışması. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 9(20), 30-38.

Darbaş, H., & Yıldırım, Y. (2024). Çevre ve İklim Değişikliği Dersi Programının Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi: çevre eğitimi iklim değişikliği. Journal of Social Perspective Studies, 1(1), 31-41.

Demirel, Ö. (2024) Eğitimde Program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya (32. Baskı). Ankara:Pegem Akademi.

Er, M. A., & Yılar, R. (2024). Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersinin öğretim programındaki kazanımlarının kök değerler açısından incelenmesi. International Journal of Progression and Development in Education (ijpade), 2(1), 1-10.

Ertürk, S. (2013). Eğitimde “program” geliştirme. Ankara: Edge Akademi.

Genç, H. Y., Gündoğdu, M. A., Saran, C., & Bayındır, A. (2024). 12 yaş öğrencilerine çevre dostu sürdürülebilir tarımsal mücadeleye farkındalık kazandırılmasında Çanakkale örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 11(2), 431-441.

Gültekin, M. (2020). Program geliştirmeye ilişkin temel kavramlar. B. Oral & T. Yazar (Ed). Eğitimde Program Geliştirme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.

Günşen, G. (2023). Çevre eğitimi etkinliklerinin okul öncesi öğretmen adaylarının ekolojik ayak izi farkındalığına ve çevre bilincine yönelik ilgi düzeylerine olan etkisinin incelenmesi. Uluslararası Temel Eğitim Çalışmaları Dergisi, 4(1), 1-13.

Gürkan, S. (2024). Küresel çevre sorunları ve Türkiye’de çevre eğitiminin durumu. The Journal of Social Sciences, (43), 525-537.

Halstead, J. M. (1996). Values in education and education in values. (Halstead ve Taylor ed.), Values and values education in schools. London, Washington, D.C.: The Falmer Press. Erişim: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED393218.pdf#page=11

Karasar, N. (2022). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.

Karataş, A., & Türkmen, H. H. (2024). Sürdürülebilir bir çevre için turizmde çevre eğitiminin gerekliliği. The Journal of Social Sciences, 11(11), 417-424.

Kaypak, Ş. (2011). Küreselleşme sürecinde sürdürülebilir bir kalkınma için sürdürülebilir bir çevre. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2011(1), 19-33.

Koçak, F. & Balcı, V. (2010). Doğada yapılan sportif etkinliklerde çevresel sürdürülebilirlik. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 2(2), 213-222.

Menteşe, S. (2017). Çevresel sürdürülebilirlik açısından toprak, su ve hava kirliliği: Teorik bir inceleme. Journal of International Social Research, 10(53), 381-389.

Özen, R., & Kahraman, P. B. (2024). Preschool Teacher Candidates’ Sensitivities And Attitudes Towards Environment. International Online Journal of Educational Sciences, 7(3), 27-37.

Seydioğulları, H. S. (2013). Sürdürülebilir kalkınma için yenilenebilir enerji. Planlama Dergisi, 23(1), 19-25.

Şenol, D. (2021). Sürdürülebilir moda tasarımına bir yaklaşım: Denim giysi atıklarının ileri dönüşümü. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 9(63), 1108-1118.

Şimşekli, Y. (2004). Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik çevre eğitimi etkinliklerine ilköğretim okullarının duyarlılığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 83-92.

Tan, C. K., & Demirci-Güler, M. P. (2024). Okul öncesi dönem çocuklarının çevre ve geri dönüşüm farkındalığı üzerine bir eylem araştırması. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 8(33), 57-81.

Tıraş, H. H. (2012). Sürdürülebilir kalkınma ve çevre: Teorik bir İnceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 57-73.

Varış, F. (1988). Eğitimde program geliştirme “teori ve teknikler”. (4. Basım). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.

Viljaranta, J. (2010). The development and role of task motivation and task values during different phases of the school career (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Jyväskylä Üniversitesi: Finlandiya.

Wigfield, A., & Eccles, J. S. (1992). The development of achievement task values: A theoretical analysis. Developmental review, 12(3), 265-310.

Willis, J. (2021). A framework for task-based learning. Intrinsic Books Ltd. Erişim: Google Books.

Yalçın, K., & Şemin, F. K. (2024). Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Eğitim Programına İlişkin Öğrenci Algıları. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 43(1), 21-40.

Yıldırım, Y., & Çalışkan, H. (2021). Görev odaklı değerler eğitimi (GODE): Örnek bir uygulamaya ilişkin veli görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 19(41), 245-276.

Yıldırım, Y., Torun, I. G., & Çınartaş, M. (2024). Okul dışı bilim kampı çalışmasının çevreye ve bilimsel çalışmalara yönelik tutumlara etkisi. Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 78-90.

Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldız, S., & Olgaç, B. (2024). Üniversite öğrencilerinin çevre okuryazarlıklarının farklı değişkenler açısından incelenmesi: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Örneği. Journal of the Institute of Science and Technology, 14(1), 140-155.

İleri Dönüşebiliyorum Farkında Mısın?