Eğitim Kurumlarındaki Örgütsel Sinizm Konulu Makalelerin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13990994Anahtar Kelimeler:
Örgütsel sinizm, sinizm, Eğitim kurumları, TürkiyeÖzet
Bu araştırmanın amacı örgütsel sinizme ilişkin olarak gerçekleştirilmiş çalışmaları meta-sentez yöntemi bağlamında değerlendirmek ve eğitim kurumlarında örgütsel sinizm konusuna incelenen çalışmalar üzerinden genel bir bakış açısı kazandırmaktır. Bu amaçla araştırmada örgütsel sinizm konusundaki çalışmalar “meta-analiz” yöntemiyle ele alınarak içerik analizine tabi tutularak değerlendirilmiştir. Araştırmada 2017-2022 yılları arasında eğitim kurumlarında ders veren eğiticilere yönelik örgütsel sinizm konusunda yayınlanmış olan toplamda 70 makale çalışması analiz edilmiştir. Çalışmaların seçiminde “Google Scholar, Dergipark, EBSCO, JSTOR” veri tabanlarından yararlanılmıştır. Çalışmaların her biri içerik analizine tabii tutularak çalışmanın amacı, yöntemi, çalışmanın gerçekleştirildiği yıl, veri toplama araçları ve elde edilen sonuçlar açısından incelenmiştir. Elde edilen veriler frekans ve tablolar yardımıyla açıklanmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre; değerlendirilen çalışmaların amaçlarına bakıldığında makaleleri büyük çoğunluğu örgütsel sinizm ve farklı değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemeye odaklanmıştır. Makale çalışmalarında kullanılan yöntemler incelendiğinde ön plana çıkan yöntemin nicel araştırma yöntemi olduğu tespit edilmiştir. Nitel ve karma araştırma yöntemlerinin daha az tercih edildiği belirlenmiştir. Çalışmaların gerçekleştirildiği yıllara bakıldığında örgütsel sinizme ilişkin en çok makale çalışmasının yapıldığı yıl olarak 2021 yılının ön plana çıktığı söylenebilir. Makalelerdeki veri toplama araçlarına göre incelendiğinde ise büyük oranda ölçek/anket ile veri toplandığı görülmektedir. Diğer veri toplama aracı olarak da görüşme formunun kullanıldığı saptanmıştır. Çalışmaların sonuç bölümü incelendiğinde örgütsel sinizm ile bağımsız değişkenlerden mesleki kıdem, yaş, okul türü, medeni durum, cinsiyet, eğitim durumu ve branş değişkenlerinde sayıca daha fazla değişimin gözlendiği belirlenmiştir. Örgütsel sinizm ile ilgili yapılan makale çalışmalarında sinizm düzeyleri ile farklı değişkenler arasındaki ilişkide örgütsel adalet, tükenmişlik ve örgütsel sessizlik değişkenleriyle daha fazla çalışıldığı ve kavramla ilişkili oldukları görülmüştür.
Referanslar
Akar, H. (2018). Türkiye’de eğitim örgütlerinde yapılan örgütsel sinizm çalışmalarının içerik analizi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 2097-2127.
Akdemir, B., Kırmızıgül, B. ve Zengin, Y. (2016). Örgütsel sinizm ile iş performansı arasındaki ilişki ve bir araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 115-130.
AL-Abrrow, H. A. (2018). The effect of perceived organisational politics on organisational silence through organisational cynicism: Moderator role of perceived support. Journal of Management and Organization, 1-20.
Andersson, L. M. (1996). Employee cynicism: An examination using a contract violation framework. Human Relations, 49(11), 1395-1418.
Avcı, Y. E. ve Bilmez, İ. (2021). Eğitim kurumlarında örgütsel sinizm üzerine yapılan lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi: “Bir meta-sentez çalışma örneği”. Siirt Eğitim Dergisi, 1(1), 73-98.
Brandes, P. M. (1997). Organizational cynicism: İts nature, antecedents, and consequences (Unpublished doctoral dissertation). The University of Cincinnati, Cincinnati.
Brandes, P., Dharwadkar, R., Dean, J. W. (1999), “Does Organizational Cynicism Matter?: Employee and Supervisor Perspectives on Work Outcomes”, paper presented at the 36th Annual Meeting of the Eastern Academy of Management, Philadelphia PA., 1-34
Brandes, P. ve Das, D. (2006). Locating behavioral cynicism at work: Construct issues and performance implications. In Employee health, coping and methodologies (pp. 233-266). Emerald Group Publishing Limited.
Brandes, P. ve Das, D. (2006). Locating Behaviour Cynicism at Work: Construct Issues and Performance Implications. JAI Press, 5, 233-266.
Culha, A. ve Kaya, A. (2021). Öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişki. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6 (2), 415-430.
Çelik, O. T. ve Akar, H. (2019). Eğitim kurumlarındaki örgütsel sinizmin cinsiyet açısından incelenmesi: Bir meta-analiz çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1), 87-105.
Dağyar, M. ve Kasalak, G. (2018). Eğitim örgütlerinde yaşanan örgütsel sinizmin öncülleri ve sonuçları üzerine bir meta-analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(4), 967-986.
Demir, S. (2021). Öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumları ile örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir çalışma. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 67-82.
Finfgeld, D. L. (2003). Metasynthesis: The state of the art-so far. Qualitative Health Research, 13(7), 893-904.
Gezeroğlu, E. ve Külekçi-Akyavuz, E. (2021). Öğretmenlerin örgütsel politika ve örgütsel sinizm algılarının incelenmesi. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (1), 44-59.
Gültekin, V. M., Paksoy, H. M. ve Özbezek, B. D. (2021). Öğretmenlerde psikolojik sözleşme ihlal algısının işten ayrılma niyeti ve örgütsel sinizm üzerine etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(120), 204-218.
Gün, F. (2015). Öğretim elemanlarının algılarına göre örgütsel sinizm ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
Gürel, M. (2022). İlköğretim okulu yöneticilerinin sosyal adalet liderliği davranışları ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Rize.
James, M. S. (2005). Antecedents and consequences of cynicism in organizations: An examination of the potential positive and negative effects on school systems. Unpublished Doctoral Thessis. The Florida State University, USA.
Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Kaya, B. (2020). Örgütsel adalet ve örgütsel sinizmin işten ayrılma niyetine etkisi: Balıkesir ili örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale.
Kayaalp, E. ve Özdemir, T. Y. (2020). Öğretmenlerin örgütsel sessizlik, örgütsel yalnızlık ve örgütsel yabancılaşma algılarının örgütsel sinizm düzeyleriyle ilişkisi. Dicle Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 101-113.
Pelit, E. ve Ayduğan, N. (2011). Otel işletmeleri işgörenlerinin örgütsel sinizm tutumları üzerine bir araştırma. 12. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı (ss. 279-290). Düzce (30 Kasım- 4 Aralık), 286-302.
Pelit, N. ve Pelit, E. (2014). Mobbing ve örgütsel sinizm. Ankara: Detay Yayıncılık.
Şamdan, T. ve Atanur- Başkan, G. (2019). Öğretmenlerin algılarına göre örgütsel adalet ve örgütsel sinizm arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 17-40.
Tarakcı, H. ve Akın, A. (2017). Psikolojik sözleşme ihlali ve örgütsel sinizm: Çorum ili örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 1222-1230.
Tayfun, A. ve Çatır, O. (2014). Hemşirelerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 1 (13), 347-365.
Uyar, B. ve Zafer-Güneş, D. (2019). Ortaokullarda örgütsel sinizmin yordayıcısı olarak örgütsel güven. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 121-128.
Uysal, H. T. Ve Yıldız, M. S. (2014). İşgören performansı açısından çalışma psikolojisinin örgütsel sinizme etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (29), 835-849.
Yalçın, S. (2021). Öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının örgütsel sinizm açısından incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 10(4), 1581-1604.
Yılmaz, Y. ve Yıldırım, A. (2021). Öğretmenlerin algılarına göre örgütsel sinizm ile psikolojik sermaye arası ilişki. Milli Eğitim Dergisi, 50 (229), 607-636.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 YUNUS EMRE AVCI, Mesut Erdemci
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.